Mert Batur

Kendisi de yazdığı şarkı sözleri sebebiyle 1 ay kadar tutuklanarak sanatsal ifade özgürlüğü hakkı ihlal edilmiş Ezhel’in, Fight Kulüp şarkısında geçen sözlerle başlayalım: “…Akrepleri kovar yelkovanlar/Hızla geçer zaman her saatte/Mücadele, mücadele yine/Soluklan güç al gerektiğinde…”

Pandemi sebebiyle online eğitim sürecine geçiş de öğrenciler için çeşitli hak ihlallerine karşı farklı yollarla beraber soluklanıp birbirinden güç aldığı bir dönem oldu. Online eğitimden sonra, online sınav ve ödev süreci de hak ihlallerinin katmerlenerek sürdüğü bir döneme dönüştü. Bu dönemde açıklanan eğitim ücreti zamlarıyla da beraber, öğrencileri ekonomik taleplerinin, eğitim hakkının ana parçalarından biri olduğu açıkça görüldü. Öğrencilerin cevabıysa belli: “Mücadele, mücadele yine…”

Biz de bu süreçlerde yürütülen mücadeleleri ve elde edilen kazanımları; ifade, eylem ve örgütlenme hakkını her koşulda kullanmanın bir yolunu bulan öğrencilerin çalışmalarını derledik.

Zam değil, indirim istiyoruz!

Üsküdar Üniversite öğrencileri, eğitim sürecinin online sürmesi kararı sebebiyle ücret iadesi ile birlikte zam uygulanmamasını talep ediyordu. Üsküdar Üniversitesinin bu talepleri görmezden gelmesinin üzerine bir de yeni dönem fiyatlarını fahiş zamlarla açıklamasıyla öğrenciler iletişim ağlarıyla örgütlenerek #UskudarUniZamaHayır hashtaginde buluştu. TED Üniversitesinde de zamlı ücretleri açıklamasıyla öğrenciler #TEDUZammıHaksızdır diyerek bir sosyal medya kampanyası başlattı. Yalnızca İstanbul ve Ankara’da değil, Mersin’de de Çağ Üniversitesi öğrencileri “Ücretlerin bir kısmı iade edilmesi gerekirken zamlı ücret açıklanmasını kabul etmiyoruz!” diyerek #ÇağdaZamDeğilİndirimİstiyoruz çalışması yapıyor.

Okan Üniversitesi Yönetimi, öğrencilere 3 ders hakkı (mezuniyet döneminde olan öğrencilerin 3 veya daha az sayıda dersi kaldıysa, dönemi uzatmaması için yapılan telafi sınavları) tanıyan üniversitelerden birisi. Ancak kredi başına yapılan ücretlendirmenin yüksekliği sebebiyle öğrenciler #OkanÜniAdilOl çağrısı yapıyor. Okan Üniversitesinde derslerden kredi başına 1890 TL istenirken, en az kredili dersler ise 6 kredi olduğu için 3 ders almak isteyen öğrencilerden 35.000 TL’ye yakın ücret isteniyor. 3 ders hakkının yüksek ücreti sebebiyle sesini duyurmaya çalışan üniversitelerden biri de Okan Üniversitesi. Okan Üniversitesinde ders başına 7.900 TL ücret isteniyor, öğrenciler ise #OkanlılarınTalepleriVar hashtaginde bir araya gelerek buna karşı çıkıyor.

Özel hayatımızın gizliliğinden ödün vermeyiz!

Online sınavlar için de öngörülen sistemler öğrencilerin başta özel hayatın gizliliği ve korunması hakkı olmak üzere çeşitli hak ihlallerine sebep oluyor. Işık Üniversitesi öğrencileri de #IşıkBizimleDeğil hashtaginde buluşarak, üniversite yönetiminin öğrencileri sınav sürelerinde kamera ile izleme şartına karşı çıkıyor. Öğrenciler, kendilerine kopyacı muamelesi yapılamayacağını ve güvenlik gibi sebeplerle temel haklarının ihlal edilmemesi gerektiğini söylüyor. Piri Reis Üniversitesi öğrencileri de kamera ile izlenme şartına yönelik yaptığı sosyal medya kampanyasında #ÖğrencineGüvenPRU hashtagini kullanıyor. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Bölümünde de kamera ve mikrofon zorunluluğunun açıklanmasının ardından #İÜEczacılıkHakkınıArıyor hashtagiyle çalışma yürütülüyor.

Erişim sorunlarını üniversiteler çözmeli!

Karşılaşılan sorunlardan bir diğeri de online sınavlara ya da ödev yükleme sistemlerine erişim konusunda yaşanıyor. Gelişim Üniversitesi öğrencileri online sınavlara erişimde yaşanan sıkıntılar nedeniyle mazeret haklarının elinden alınmaması talebiyle #GelişimHakkınıİstiyor diyor. Aynı sorunu yaşayan İstanbul Aydın Üniversitesi öğrencileri de yaşanabilecek erişim sıkıntıları sebebiyle mazaret hakkı talebiyle #İAUSesimiziDuy diyerek çalışma yürütüyor. Sınav sisteminin daha adil olmasına yönelik bir dizi talep de Doğuş Üniversitesi öğrencilerinden yükseliyor. Öğrenciler, #DoğuşÜniversitesiÖğrencileriMağdurEdiyor hashtagini kullanarak sorunlarını şöyle sıralıyor; vizelerin geçme notunun etkisinin düşürülmesi, vize ve final arasındaki sürenin kısa olması, sınav sürelerinin kısaltılması ve en önemlisi yaşanan erişim sıkıntılarında üniversitenin sorumluluk kabul etmeyeceğini açıklaması.

Kazanımlar neler?

Bütün bu çalışmalar sürerken iyi haberler de geliyor. Öğrencilerin sesini duyurabildiği üniversitelerin başında Özyeğin Üniversitesi geliyor. Özyeğin Üniversitesinde öğrenciler uzun zamandır Özyeğin Komitesi etrafında bir araya geliyor ve dayanışma-mücadele ağı olarak hareket ediyordu. Bu sürece ilişkin ilk kazanım da Özyeğin Üniversitesi’nden geldi. Sınavlar sırasında öğrencilerin bilgisayarını kilitleyen ve kamera ile öğrencileri izleyen bir program kullanma şartına karşılık sürdürülen mücadeleyle bu şartlar kaldırıldı. Bir kazanım da İstanbul Kültür Üniversitesi’nden geldi. Kültür Üniversitesi yaz okulunda %25 düzeyinde bir indirim yapılacağını açıkladı. Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi de önümüzdeki dönem zam yapmayacağını açıklayan üniversitelerden biri oldu.

Özellikle basında ve kamuoyunda daha az görünen örnekleri seçtik çünkü hemen her üniversitede yaşanan sıkıntılara karşı öğrenciler küçük ya da büyük çalışmalar yürütüyor. Pandemi koşullarında da ifade, eylem ve örgütlenmeyle öğrenciler sonuç almaya devam ediyor. Kampüsler gibi, üniversite temelinde bir araya geldiğimiz bütün alanlarda (online olanlar dahil!) öğrencilerin hakları için mücadele sürüyor.

Dayanışmayla…